Η αλήθεια είναι ότι η ζωή παίζει με διαφορετικούς κανόνες. Οι πραγματικοί κανόνες υπάρχουν. Έχουν νόημα, αλλά είναι λίγο πιο περίπλοκοι και άβολοι-αμήχανοι, γι’ αυτό και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν καταφέρνουν ποτέ να τους μάθουν.
Ας δοκιμάσουμε.
Κανόνας # 1: Η ζωή είναι ένας μόνιμος ανταγωνισμός
Η επιχείρηση, στην οποία εργάζεσαι; Κάποιος προσπαθεί να σου φάει τη θέση. Αυτή η δουλειά, που σου αρέσει; Άστο, θα προτιμήσουν να βγάλει τη δουλειά ένα προγραμματάκι καινούργιο στον υπολογιστή. Αυτός ο φίλος/φίλη/ καλή-καλοπληρωμένη δουλειά, που θες; Τα ίδια θέλει και κάποιος άλλος.
Είμαστε όλοι ανταγωνιστικοί κι ας μην το παραδεχόμαστε. Τα περισσότερα επιτεύγματα είναι άξια μόνο όταν αναφέρονται-συγκρίνονται με άλλα. Όσα και αν έχεις πετύχει, μόνο συγκριτικά με άλλα γίνονται αποδεκτά.
Είναι οδυνηρό και το ξέρουμε. Το έχουμε νιώσει όλοι στο πετσί μας λίγο πολύ, γι’ αυτό διαβεβαιώνουμε συνεχώς ο ένας τον άλλο: «Μπράβο, έκανες το καλύτερο, που μπορούσες, συνέχισε έτσι», «Είσαι σε ένα μόνιμο ανταγωνισμό με τον εαυτό σου. Προχώρα» κ.α. Το αστείο με αυτές τις συμβουλές είναι ότι είναι σχεδιασμένες έτσι, για να σε κάνουν να προσπαθείς σκληρότερα ούτως ή άλλως. Εάν ο ανταγωνισμός δεν είχε σημασία, θα λέγαμε σε όσους αγωνίζονται, να εγκαταλείψουν.
Ευτυχώς, δεν ζούμε σε έναν κόσμο, όπου κανόνας είναι να «σκοτώσεις» τον άλλον, για να ευημερήσεις (ο θάνατός σου, η ζωή μου). Η ευλογία του σύγχρονου πολιτισμού είναι ότι υπάρχουν άφθονες ευκαιρίες για όλους μας, ακόμα κι αν δεν ανταγωνιζόμαστε άμεσα.
Αλλά ποτέ μην πέσεις στην παγίδα ότι τα πράγματα είναι ειρηνικά και ότι απουσιάζει εντελώς ο ανταγωνισμός. Οι άνθρωποι ντύνονται ωραία, για να βρουν σύντροφο. Δίνουν καλά προετοιμασμένες συνεντεύξεις, για να κερδίσουν την καλύτερη δυνατή θέση εργασίας. Εάν αρνηθείς ότι ο ανταγωνισμός υπάρχει, απλά έχασες. Όλα, όσα είναι σε ζήτηση, είναι στην ανταγωνιστική κλίμακα. Και το καλύτερο είναι διαθέσιμο μόνο σε εκείνους, που είναι πρόθυμοι να αγωνιστούν πραγματικά γι’ αυτό.
Κανόνας # 2. Κρίνεσαι για όσα κάνεις και όχι γι’ αυτά, που σκέφτεσαι
Η κοινωνία κρίνει τους ανθρώπους από το τί μπορούν να κάνουν για τους άλλους. Μπορείς να σώσεις ένα παιδί από ένα σπίτι, που καίγεται ή κάνεις ένα τσούρμο ανθρώπους να γελάσουν; Τότε αξίζεις.
Εμείς οι ίδιοι, ωστόσο, δεν κρίνουμε τον εαυτό μας βάσει των πράξεών μας, αλλά βάσει των σκέψεών μας. «Είμαι καλός άνθρωπος», «είμαι φιλόδοξος», «είμαι καλύτερος από αυτόν». Αυτές οι σκέψεις είναι ικανές να μας παρηγορήσουν, αλλά δεν μας βλέπει έτσι ο κόσμος, ούτε βλέπουμε εμείς έτσι τους άλλους. Μόνο εμείς οι ίδιοι τους εαυτούς μας.
Οι καλές προθέσεις δεν έχουν σημασία. Η τιμιότητα και η αίσθηση του καθήκοντος έχουν. Τί μπορείς και τί έχεις κάνει για τον κόσμο;
Οι ικανότητες δεν επαινούνται-τιμώνται βάσει της αξία τους, αλλά βάσει των εγωιστικών αντιλήψεων των άλλων. Ένας σκληρός εργάτης επιβραβεύεται λιγότερο από έναν αδίστακτο χρηματιστή. Ένας ερευνητής για τον καρκίνο ανταμείβεται λιγότερο από ένα supermodel. Γιατί; Επειδή αυτές οι ικανότητες είναι πιο σπάνιες και επηρεάζουν περισσότερους ανθρώπους.
Στην πραγματικότητα, η κοινωνική ανταμοιβή είναι ανάλογη των ατόμων, που επηρεάζεις. Γράψε ένα βιβλίο με έναν κοινό τίτλο, δεν θα σε μάθει κανείς. Γράψε τη συνέχεια του Χάρι Πότερ και ο όλος ο κόσμος θα θέλει να σε γνωρίσει. Σώσε μια ζωή, είσαι ήρωας στη χώρα σου. Θεράπευσε τον καρκίνο και έγινες θρύλος. Δυστυχώς, ο ίδιος κανόνας ισχύει για όλα τα ταλέντα, ακόμη και τα δυσάρεστα: εμφανίσου γυμνός/η στο/στη σύντροφό σου, τα χαμόγελα θα σκάσουν βροχή. Κάνε το ίδιο μπροστά σε 50.000.000 ανθρώπους και έγινες η Kim Kardashian.
Μπορεί να το μισείς, μπορεί να σε κάνει να αηδιάζεις, αλλά έτσι είναι η πραγματικότητα. Κρίνεσαι από τις δυνατότητές σου και τον όγκο των ανθρώπων, που μπορείς να επηρεάσεις. Αν δεν το δεχτείς, τότε η κρίση του κόσμου θα σου φαίνεται για πάντα άδικη.
Κανόνας # 3. Η ιδέα μας για τη δικαιοσύνη είναι υποκειμενική
Οι άνθρωποι έχουν έμφυτη την αίσθηση του σωστού και του λάθους και αναμένουν από τους άλλους να συμμορφώνονται, ίσως γι’ αυτό έχουμε διαιτητές στους αγώνες και δικαστές στις δίκες. Οι γονείς μας και οι δάσκαλοί μας, μας το έλεγαν όλη την ώρα: Να είσαι καλό παιδί, αλλιώς παγωτό δεν έχει.
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Μελέτησες σκληρά, αλλά απέτυχες στις εξετάσεις. Δούλεψες σκληρά, αλλά τη δουλειά δεν την πήρες. Την αγαπάς, αλλά δεν θα απαντήσει στα μηνύματά σου.
Το πρόβλημα δεν είναι η αδικία, αλλά η λάθος αντίληψη, που έχεις για τη δικαιοσύνη. Σκέψου κάποια/κάποιον, που σου αρέσει, αλλά δεν του/τη αρέσεις. Όσο απογοητευμένος/η κι αν είσαι με αυτό το άτομο, δεν παύει να είναι ένα πρόσωπο εντελώς διαφορετικό από σένα, ένα άτομο, που αγαπά και αγαπιέται και που αλληλεπιδρά με εκατοντάδες ή χιλιάδες άλλους ανθρώπους κάθε χρόνο.
Τώρα ποιες είναι οι πιθανότητες να είσαι αυτόματα η πρώτη επιλογή του; Λίγες. Και τί έγινε, που νιώθεις κάτι γι’ αυτόν/η; Αυτό έχει σημασία για σένα. Η απόφαση του άλλου ατόμου δεν επηρεάζεται από τα συναισθήματά σου, όσο άδικο κι αν σου ακούγεται αυτό.
Ομοίως, μας αρέσει να μισούμε τα αφεντικά, τους γονείς και τους πολιτικούς μας. Οι αποφάσεις τους είναι άδικες και ηλίθιες, επειδή δεν συμφωνούν με τις δικές σου, ενώ θα έπρεπε! Επειδή ΕΣΥ είσαι αναμφισβήτητα η μεγαλύτερη εξουσία σε όλα στον κόσμο!
Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν μερικά αντικειμενικά απαίσια στοιχεία στην πολιτική και όχι μόνο εκεί. Αλλά δεν είναι όλοι κακοί, πονηροί και συμφεροντολόγοι, που προσπαθούν να αδειάσουν τις τσέπες σου και να απολαύσουν τη δυστυχία σου. Οι περισσότεροι προσπαθούν απλώς να κάνουν το καλύτερο, που μπορούν κάτω από διαφορετικές συνθήκες από τις δικές σου.
Ίσως να γνωρίζουν πράγματα, που εσύ δεν γνωρίζεις ή ίσως έχουν διαφορετικές προτεραιότητες από σένα, όπως για παράδειγμα, μακροπρόθεσμη ανάπτυξη έναντι βραχυπρόθεσμης ευτυχίας.
Γιατί η ζωή δεν είναι δίκαιη
Η ιδέα μας για δικαιοσύνη είναι υποκειμενική. Είναι μόνο ένας «μανδύας για ευσεβείς πόθους».
Μπορείς να φανταστείς, πόσο παράλογη θα ήταν η ζωή σου, αν ήταν «δίκαιη» για όλους; Κανείς δεν θα μπορούσε να ανεχτεί δίπλα του κάποιον, που δεν είναι η αγάπη της ζωής του από φόβο μην πληγωθεί. Οι εταιρείες θα αποτύγχαναν, αν όλοι όσοι εργάζονταν σε αυτή ήταν κακοί. Οι σχέσεις θα τελείωναν μόνο όταν και οι δύο σύντροφοι πέθαιναν ταυτόχρονα.
Οι περισσότεροι από εμάς στηριζόμαστε στο πώς θα θέλαμε να είναι ο κόσμος και όχι στο πώς δουλεύει. Αλλά η αντιμετώπιση αυτής της πραγματικότητας μπορεί να είναι το κλειδί, για να «ξεκλειδώσεις» την κατανόησή σου για τον κόσμο και μαζί του όλες τις δυνατότητές σου.
Πηγή: oliveremberton.com