Είδα το «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;» στο μικρό θέατρο της Μονής Λαζαριστών.
Είχε καιρό να μου αρέσει τόσο μια παράσταση. Ίσως κι από τη δεκαετία του ’90, που πήγαινα σε ό, τι ανέβαζε η Πειραματική Σκηνή της Τέχνης στην Αμαλία.
Το «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;» είναι το πρώτο θεατρικό που έγραψε η Χρύσα Σπηλιώτη. Το Κρατικό Θέατρο Βόρειας Ελλάδας (ΚΘΒΕ) ανέλαβε φέτος να το παρουσιάσει στο κοινό της Θεσσαλονίκης, προφανώς ως φόρο τιμής στην μνήμη της, μιας και η Χρύσα υπήρξε μέλος του διοικητικού του συμβουλίου. Έκανε πρεμιέρα στις 18 Ιανουαρίου, έξι μέρες μετά από την ημερομηνία που θα γιόρταζε η αγαπημένη ηθοποιός και συγγραφέας τα γενέθλια της.
Το σκηνικό λιτό, αφαιρετικό, όπως συνηθίζεται τελευταία σε πολλές παραγωγές, αλλά εδώ ταίριαζε λόγω της φύσης του έργου. Η Μομώ Βλάχου και η Χρύσα Τουμανίδου έπαιζαν δύο ξαδέρφες, τη Λίζα και τη Καίτη σε διάφορες στιγμές της ζωής τους, από την παιδική ηλικία μέχρι το γηροκομείο όπου ηλικιωμένες αλλά πάντα δίπλα η μία στην άλλη, περιμένουν την επίσκεψη ενός γιατρού.
Ίσως φαίνεται ασέβεια, αλλά δε μπορώ να μιλώ για αυτήν παρά μόνο με το μικρό της όνομα, μιας και η Χρύσα είναι μέρος της ζωής μου. Όχι, δεν τη γνώρισα από κοντά, εκτός κι αν εννοούμε ως «κοντά» τη μεγάλη τηλεόραση που στα μάτια του 4χρονου εαυτού μου, φάνταζε ως οθόνη σινεμά.
Παρακάτω είναι το τελευταίο επεισόδιο του Γύρω-Γύρω Όλοι, όπου είναι ξεκάθαρη η στεναχώρια όλων των συντελεστών όσο και αν προσπαθούν να το κρύψουν:
Αυτό που λένε πως από τα μάτια καταλαβαίνεις έναν άνθρωπο τι χαρακτήρας είναι, πρέπει να ίσχυε απόλυτα για την Χρύσα. Είχε χρυσά μάτια που έλαμπαν «σαν το φως του ήλιου», για τον οποίο τραγουδούσε στην αρχή και το τέλος της εκπομπής. Μάτια που όσο τα χρόνια περνούσαν κι εγώ μεγάλωνα και ωρίμαζα, τα θυμόμουν να μου χαμογελούν όποτε η ζωή μου ‘βγαινε «στο έτσι». Και ο πόνος έφευγε.
Η Χρύσα πριν δύο χρόνια στο Μάτι δεν θα έτρεχε για να σώσει τη ζωή της χωρίς να βρει τον άντρα της πρώτα. Κι έτσι έκανε. Γιατί ήταν η Χρύσα. Πήγε μέσα στη πυρκαγιά να τον ψάξει, την ώρα εκείνη όπου όλοι αλλόφρονες έτρεχαν αντίθετα από εκείνη.
«Θα πέσω στην φωτιά για σένα. Γιατί σε αγαπώ»
Αυτή ήταν η Χρύσα.
Έτσι από το πουθενά, να πάλι που τη θυμήθηκα.
Μου έρχεται ασυνείδητα η σκηνή από το «Λεωφορείον ο Πόθος», η μεξικάνικη φωνή που τραγουδά έξω από το παράθυρο «flores para los muertos» και διαλύει την Μπλανς Ντιμπουά. Είναι ίσως επειδή γράφω αυτό το κείμενο και πλησιάζει το Ψυχοσάββατο, η μέρα που οι ψυχές κατεβαίνουν ξανά στα μέρη που αγάπησαν στον κόσμο…
Όμως της Χρύσας δεν της ταιριάζουν αυτά τα μελαγχολικά. Η Χρύσα καλούσε τα παιδιά να πιαστούν χέρι-χέρι και να χορέψουν τον κύκλο της Χαράς.
Αν με ακούει, εύχομαι όταν έρθει η ώρα, να μου κρατήσει για λίγο μια θέση δίπλα της. Γιατί εγώ δεν θέλω να χορέψω. Ντρέπομαι.
Πηγή: mikropragmata.lifo.gr