Το 55% των νέων ζευγαριών αδυνατούν να προχωρήσουν σε δεύτερο παιδί, κυρίως λόγω χαμηλών εισοδημάτων και της έλλειψης κρατικής μέριμνας.
Μάλιστα με βάση στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γονέων (1η Ιουνίου), η κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, λόγω της κρίσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας, τα οποία αφορούν το 2018, η Κύπρος παραμένει σε σχετικά ικανοποιητικά επίπεδα, αφού το 36% των νοικοκυριών έχουν εξαρτώμενα παιδιά (116 χιλιάδες από το σύνολο των 327 χιλιάδων νοικοκυριών), σε σύγκριση με 29% στην ΕΕ.
Ωστόσο, το 45% των πιο πάνω νοικοκυριών έχουν μόνο ένα εξαρτώμενο παιδί (52 χιλιάδες από τα 116 χιλιάδες νοικοκυριά με παιδιά), ενώ 41% έχουν δύο παιδιά (48 χιλιάδες) και 14% έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά (16 χιλιάδες).
Σε σύγκριση με δέκα χρόνια προηγουμένως το ποσοστό των νοικοκυριών που μένουν στο ένα παιδί αυξήθηκε κατά 6% (από 39% το 2018 σε 45% το 2018), ενώ αύξηση σημείωσε και το ποσοστό των νοικοκυριών που μένουν στα δύο παιδιά (από 40% το 2008 σε 41% το 2018). Αντίθετα το ποσοστό των νοικοκυριών που έχουν τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα παιδιά μειώθηκε κατακόρυφα κατά 7% (από 21% το 2008 σε 14% το 2018).
134 εκατ. ευρώ περικοπές στις οικογενειακές παροχές
Εν τω μεταξύ δεύτερη έκθεση της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, η οποία επίσης δόθηκε στη δημοσιότητα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γονέων, δείχνει ότι η Κύπρος έχει κατρακυλήσει στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ όσον αφορά τις οικογενειακές παροχές, λόγω των μεγάλων περικοπών που εφαρμόστηκαν στα χρόνια του μνημονίου.
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας, η οποία βασίζεται σε στοιχεία του 2016, δείχνει ότι η Κύπρος κατρακύλησε στην έκτη θέση από το τέλος όσον αφορά τις οικογενειακές παροχές για σκοπούς κοινωνικής προστασίας, αφού το ποσοστό μειώθηκε στο 1,3% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με 2,4% στην ΕΕ.
Σημειώνεται ότι το 2010 το ποσοστό των οικογενειακών παροχών για σκοπούς κοινωνικής προστασίας βρισκόταν στο 2% του ΑΕΠ. Ωστόσο στα χρόνια τα οποία ακολούθησαν μειώθηκε δραστικά, λόγω των περικοπών. Μάλιστα τα στοιχεία δείχνουν ότι η πτωτική τάση συνεχίζεται και μετά την ολοκλήρωση του μνημονίου. Ενδεικτικά το 2015 το ποσοστό ήταν 1,4%, ενώ το 2016 μειώθηκε στο 1,3%.
Σε πραγματικούς αριθμούς το 2016 οι οικογενειακές παροχές ήταν μειωμένες κατά 134 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με το 2010, αφού μειώθηκαν από 378,3 εκατ. ευρώ σε 244,3 εκατ. ευρώ.
Με τα νέα δεδομένα η Κύπρος (1,3% του ΑΕΠ) βρίσκεται στην έκτη θέση από το τέλος μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ όσον αφορά τις οικογενειακές παροχές για σκοπούς κοινωνικής προστασίας, πίσω από Μάλτα (1%), Ελλάδα (1%), Ολλανδία (1,1%), Λιθουανία και Πορτογαλία (1,2%). Από την άλλη πλευρά οι χώρες με το υψηλότερο ποσοστό είναι η Δανία (3,4 του ΑΕΠ), το Λουξεμβούργο (3,3%), η Γερμανία (3,2%) και η Φινλανδία (3,1%).
Σημειώνεται ότι στην τελευταία οκτάδα με τα πιο χαμηλά ποσοστά βρίσκονται -εκτός από την Κύπρο, την Ελλάδα και την Πορτογαλία- και οι υπόλοιπες δύο χώρες των μνημονίων, η Ισπανία και η Ιρλανδία (και οι δύο 1,3%).
Χαμηλοί μισθοί και υπογεννητικότητα
Σημειώνεται ότι με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας η Κύπρος έχει χαμηλούς μισθούς, αλλά και πολύ χαμηλό ποσοστό γονιμότητας.
Συγκεκριμένα, οι ετήσιες απολαβές των εργαζομένων στην Κύπρο μειώθηκαν στα 24.249 ευρώ (μέσος όρος), σε σύγκριση με 37.085 ευρώ στην ΕΕ. Οι χώρες με τις υψηλότερες απολαβές είναι το Λουξεμβούργο (70.045 ευρώ), το Βέλγιο (56.277 ευρώ) και η Δανία (55.986 ευρώ), ενώ αντίθετα οι χώρες με τις χαμηλότερες απολαβές είναι η Βουλγαρία (9.124 ευρώ), η Ρουμανία (12.199 ευρώ), η Ουγγαρία (13.714 ευρώ) και η Πολωνία (13.865 ευρώ).
Επίσης η Κύπρος βρίσκεται στην τρίτη θέση από το τέλος όσον αφορά το ποσοστό γονιμότητας που είναι 1,32 γεννήσεις ανά γυναίκα, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 1,59. Οι χώρες με το υψηλότερο ποσοστό είναι η Γαλλία (1,90), η Σουηδία (1,78) και η Ιρλανδία (1,77), ενώ από την άλλη πλευρά οι χώρες με το χαμηλότερο ποσοστό είναι η Μάλτα (1,26), η Ισπανία (1,31), η Κύπρος και η Ιταλία (και οι δύο 1,32).
Σημειώνεται ότι με βάση πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Κύπρος -εκτός από τις οικογενειακές παροχές για σκοπούς κοινωνικής προστασίας- υστερεί σημαντικά στη γονική άδεια και τα επιδόματα μητρότητας και πατρότητας. Στην Κύπρο η μητέρα δικαιούται άδεια 18 εβδομάδων, ενώ ο πατέρας δικαιούται άδεια δύο εβδομάδων. Επίσης η άδεια είναι πληρωμένη σε ποσοστό μόνο 72%. Αντίθετα στις περισσότερες χώρες της ΕΕ η άδεια είναι χρονικά πολύ μεγαλύτερη, ενώ είναι πληρωμένη κατά 100%. Ενδεικτικά στο Ηνωμένο Βασίλειο η μητέρα δικαιούται πληρωμένη άδεια για 52 εβδομάδες, εκ των οποίων οι τέσσερις τουλάχιστον είναι υποχρεωτικές, ενώ ο πατέρας δικαιούται πληρωμένη άδεια δύο εβδομάδων. Επίσης, στη Βουλγαρία η μητέρα δικαιούται πληρωμένη άδεια για 58 εβδομάδες, εκ των οποίων οι 21 τουλάχιστον είναι υποχρεωτικές, ενώ ο πατέρας δικαιούται πληρωμένη άδεια για δύο εβδομάδες. Ακόμη, στην Ιρλανδία η μητέρα δικαιούται πληρωμένη άδεια για 42 εβδομάδες, εκ των οποίων οι επτά τουλάχιστον είναι υποχρεωτικές, ενώ ο πατέρας δικαιούται άδεια δύο εβδομάδων. Επιπρόσθετα, στη Φινλανδία η μητέρα δικαιούται πληρωμένη άδεια για 17 εβδομάδες, εκ των οποίων οι δύο τουλάχιστον είναι υποχρεωτικές, ενώ ο πατέρας δικαιούται πληρωμένη άδεια εννέα εβδομάδων. Επίσης, στη Σουηδία και οι δύο γονείς δικαιούνται πληρωμένη άδεια για οκτώ μήνες ο καθένας, ενώ έχουν επίσης το δικαίωμα να μεταφέρουν ο ένας στον άλλο άδεια τριών μηνών. Ακόμη, δικαιούνται μη πληρωμένη άδεια για άλλους 18 μήνες.
Κωνσταντίνος Ζαχαρίου
Συνεχίζεται η μετανάστευση νέων
Η μετανάστευση των νέων συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό, αφού με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας χρόνο με το χρόνο μειώνονται οι νέοι μεταξύ 15-24 ετών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία (Έρευνα Εργατικού Δυναμικού), το πρώτο τρίμηνο ο πληθυσμός στην ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών μειώθηκε στα 94.935 πρόσωπα, σε σύγκριση με 97.186 το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο. Δηλαδή μειώθηκε κατά 2.251 πρόσωπα.
Μάλιστα σε σύγκριση με δέκα χρόνια προηγουμένως (πρώτο τρίμηνο 2019 σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2009), ο πληθυσμός στην ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών μειώθηκε κατά 5.268 πρόσωπα ή ποσοστό 5,3% (από 100.203 σε 94.935).
Πηγή: dialogos.com.cy